Co użytkownik Diesla powinien wiedzieć o świecach żarowych


Działanie świec żarowych



Świece żarowe stosowane w silnikach Diesla służą do wstępnego ogrzania powietrza w komorze spalania dla
ułatwienia zapłonu oleju napędowego, a zimą w niskich temperaturach wręcz nie jest możliwe uruchomienie silnika
bez sprawnych świec żarowych.

  W starych silnikach (wtrysk pośredni) z wtryskiwaczami mechanicznymi i pompami wtryskowymi, które wytwarzając ciśnienie jednocześnie rozdzielały paliwo na poszczególne wtryskiwacze, stosowane są świece żarowe starszego typu, zwykle tylko do wstępnego podgrzewania. Zamontowane są w taki sposób aby końcówka (tylko zakończenie świecy rozgrzewa się) znajdowała się w komorze wstępnego spalania (tzw forkomora).

             Silnik wysokoprężny uzyskuje zapłon dzięki bardzo wysokiemu ciśnieniu sprężania paliwa (20 do 24:1) i rozpyleniu go w powietrzu znajdującym się w komorze spalania, co powoduje samozapłon, jednak świeca żarowa swoją temperaturą (na zimnym silniku) bardzo pomaga w uzyskaniu zapłonu.

Uszkodzenia świec żarowych

długotrwała eksploatacja

   Uszkodzenie świecy żarowej polega na przerwaniu (przepaleniu się)spiralki grzewczej wewnątrz świecy, co powoduje, że uszkodzona świeca nie podgrzewa komory spalania, a w niskich temperaturach utrudnia to zapłon mieszanki w cylindrze silnika. Może to być spowodowane długotrwałą eksploatacją pojazdu. Można to poznać po zbyt długim uruchamianiu silnika, a po uruchomieniu po nierównej pracy silnika zanim wszystkie cylindry uzyskają zapłon paliwa. Jeśli uszkodzeniu ulegnie więcej niż jedna świeca to zimą w niskich temperaturach np. rano po nocy parkowania pod „chmurką” silnik Diesla może nie odpalić..

Uszkodzenia świec żarowych

zły montaż

Zdarzają się jednak uszkodzenia spowodowane już podczas montażu świecy, spowodowane np. niewłaściwą silą dokręcania świecy. Dlatego zalecane jest stosowanie klucza dynamometrycznego

i upewnienie się co do wartości sił dokręcania jakie należy stosować w przypadku tej konkretnej świecy, którą dokręcamy. Można takie parametry znaleźć w katalogu producenta świecy, podajemy je również w naszym sklepie przy każdej świecy indywidualnie.

 Można zastosować się do ogólnych wartości momentów dokręcania stosowanych w zależności od wielkości gwintu
świecy.

Oto zestaw momentów obrotowych:

• dla gwintu M8 moment dokręcania od 8Nm do 15Nm,
• dla gwintu M10 moment dokręcania od 15Nm do 20Nm,
• dla gwintu M12 moment dokręcania od 20Nm do 25Nm,
• dla gwintu M14 moment dokręcania od 20Nm do 25Nm,

• dla gwintu M18 moment dokręcania od 20Nm do 30Nm,

      jednak zalecane jest stosowanie wartości podanych przez producenta choćby dlatego, żeby nie utracić gwarancji producenckiej,która nie obejmuje uszkodzeń mechanicznych, a więc spowodowanych przez użytkownika. Również dokręcenie nakrętki montażowej przewodu zasilającego powinno być wykonane kluczem dynamometrycznym aby nie uszkodzić gwintu, nie urwać złączki zasilającej świecy.

Taki moment to odpowiednio dla M4 0,8 do 1,5Nm, a dla M5 3,0 do 4,0 Nm

Problemy spowodowane złym montażem

Jeśli świeca jest zbyt słabo dokręcona może powstać nieszczelność w komorze sprężania i utrata kompresji w silniku na cylindrze z wadliwie dokręconą świecą, czyli strata na mocy silnika. Jeśli świeca jest zbyt mocno dokręcona (jeszcze nie urwana) to może spowodować zgniecenie kołnierza uszczelniającego (stożkowa krawędź świecy) i utratę szczeliny pomiędzy obudową świecy (ta część z gwintem) a elementem grzejnym co spowoduje przenoszenie ciepła na obudowę czyli zbyt słabe rozgrzewanie końcówki świecy i utratę gwarancji.

  Budowa i sprawdzenie świec żarowych

Dlatego warto sprawdzić stan świec żarowych jesienią zanim nasz samochód znajdzie się w skrajnie nieprzyjaznych warunkach i odmówi uruchomienia. Świeca na ogól zbudowana jest podobnie do tej z ilustracji poniżej:

A sprawdzenie świec żarowych (oprócz spostrzeżeń o utrudnionym rozruchu) nie jest trudne i leży w zasięgu każdego kto choć trochę interesuje się mechaniką. Jednak wymaga to wykręcenia świecy z silnika, a zwykle jest to trudne ze względu na słaby dostęp i potrzebne klucze przystosowane do tego wykręcania, w przeciwnym razie łatwo świecę urwać podczas próby wykręcania a to już może spowodować spore koszty związane z usunięciem urwanej świecy z głowicy.

Demontaż świecy żarowej

Wydaje się na pozór, że odkręcenie świecy żarowej z głowicy silnika to bardzo proste zadanie. Jednak może się pokonania jeśli nie zastosujemy specjalistycznego klucza. Przykłady kluczy do świec żarowych:

Po drugie zdarza się, że po dłuższym czasie eksploatacji pojazdu pomiędzy stalą, z której wykonana jest świeca, a stopem aluminium, z którego wykonana jest głowica silnika może wytworzyć się reakcja chemiczna tzw „spawania chemicznego”, czyli sklejenie się gwintu świecy z gwintem w głowicy, co grozi albo wykręceniem świecy razem z gwintem głowicy albo urwaniem świecy. Demontaż świecy lepiej jest przeprowadzać na ciepłym silniku, kiedy metal głowicy może być bardziej rozszerzony od temperatury niż metal obudowy świecy żarowej. Świecę poluzować ostrożnie i z wyczuciem, jeśli widać w otworzedużo zabrudzeń dobrze jest najpierw usunąć je za pomocą sprężonego powietrza. Po wykręceniu świecy należy usunąć z otworu montażowego nagar, który zwykle się tam gromadzi. Można do tego użyć rozwiertaka o właściwej średnicy, np. takiego jak na ilustracji poniżej:

Montaż nowej świecy: wkręcić świecę ręcznie do oporu, następnie założyć właściwą nasadkę na świecę z kluczem dynamometrycznym, z ustawionym właściwym dla świecy momentem obrotowym i dociągnąć do oporu.

Generalnie więc raczej odradzamy samodzielne sprawdzanie i wymianę świec zwłaszcza jeśli nie dysponujemy odpowiednimi kluczami. Bezpieczniej jest to zlecić zawodowcom, czyli oddać samochód do warsztatu.

Sprawdzenie stanu świecy żarowej

Jeśli jednak chcemy samemu sprawdzić stan świecy żarowej i mamy czym ją odkręcić, to po odkręceniu wystarczy podpiąć przewód plusowy najlepiej prosto z akumulatora do wierzchołka świecy, a obudową świecy dotknąć do klemy „minus” i zobaczyć czy końcówka świecy (ważne, że końcówka a nie inne miejsce bo zdarza się zwarcie grzałki i świeca grzeje ale nie tu gdzie powinna) rozgrzeje się prawie do białości. Jeśli tak się stanie to świeca jest w pełni sprawna i nie wymaga wymiany.

Jeśli świeca nie rozgrzeje się w ciągu 3 do 5 sekund, to oznacza spore zużycie i nie wróży zbyt długiej pracy (dla starszych silników nowa świeca powinna wytrzymać około 100 tys km). Jeśli świeca nie grzeje lub grzeje nie na końcówce, należy ją wymienić.

Można oczywiście wymienić tylko zużyte świece na nowe, ale zalecana jest wymiana kompletu świec. Jest to zobligowane działaniem samych świec jako oporowych grzałek. Nowe świece mają inne oporności i pobór prądu niż takie same ale częściowo zużyte, więc będą inaczej pracować niż te używane i może się okazać, że spalą się i nowe i używane bo pobór prądu będzie zbyt duży. Może to też mocniej obciążać akumulator, co w zimie nie jest korzystne.

Stare ale dobre (sprawdzone) świece można sobie zostawić jako rezerwę na przyszłość, gdy kiedyś znów będzie trzeba wymienić 1szt, to lepiej wtedy dołożyć jedną świecę używaną do pozostałych trzech również już używanych.

Świece żarowe powinny rozgrzewać się do określonej temperatury około 900 do 1000 stopni Celsjusza jak pokazuje wykres na ilustracji.

Jeśli temperatura świecy jest zbyt mała rozruch silnika podczas mrozów i po dłuższym postoju wydłuża się.

Wykręconą świecę żarową można zmierzyć omomierzem, sprawdzając oporność pomiędzy obudową a spiralą. Świeca spalona zwykle ma oporność maksymalnie dużą, czyli przerwa pomiędzy spiralą (plusem) a masą (minusem)
Może też zdarzyć się zwarcie zerwanej spirali do obudowy, czyli oporność minimalna bliska zeru.
Świeca sprawna będzie posiadać oporność dużą ale nie nieskończoność.

Rodzaje świec żarowych stosowanych w samochodach:  

W samochodach osobowych stosuje się świece żarowa zasilane napięciem 12V, to pierwsze kryterium podziału - ze względu na napięcie zasilania, (samochody ciężarowe 24V).

Drugi podział świec żarowych, ze względu na wykonanie, to świece metalowe (ze spiralą wykonaną z metalu) zwane też trzpieniowymi lub prętowymi, na rysunku poniżej przykładowa budowa świecy metalowej z samoregulacją, produkcji NGK:

i ceramiczne (element grzejny zatopiony jest w obudowie ceramicznej) które szybciej się nagrzewają 3 do 4 sekund, są trwalsze i odporniejsze na wysokie temperatury silnika. Poniżej przykładowa budowa świecy żarowej ceramicznej, produkcji NGK:

Kolejny typ świecy żarowej, ceramicznej lub metalowej to świeca samoregulująca temperaturę grzania, z dodatkową spiralą, która pozwala utrzymać temperaturę na stałym poziomie, dzięki czemu nie grozi jej przegrzanie, może więc szybciej się nagrzewać i dłużej wytrzymuje, ma o wiele większą żywotność.

 Nie wolno mieszać rodzajów świec żarowych, jeśli w samochodzie zastosowano metalowe to pojedynczo wolno wymienić tylko na metalowe, można wymienić cały komplet na ceramiczne jednak tego samego typu ze względu na szybkość grzania i odwrotnie, nie należy zastępować świec ceramicznych metalowymi.

Więcej na temat świec produkcji NGK można znaleźć na stronie producenta

Zapraszamy do zakupów świec w naszym sklepie internetowym z kategorii świece żarowe